فهرست مطالب

نشریه آینده پژوهی مدیریت
سال بیست و ششم شماره 4 (پیاپی 105، زمستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/11/24
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ارایه چارچوب فرآیندی شناسایی عدم قطعیت ها و پیشران ها (مورد مطالعه: نفت و انرژی)
    فرزین مینو، تهمینه شاوردی، سید کاظم چاوشی صفحات 1-16
    با توجه به اهمیت استخراج عدم قطعیت ها و پیشران ها به ویژه در محیط های پویا و متلاطم کنونی جهت انجام طیف وسیعی از مطالعات در بستر آینده پژوهی مانند تدوین راهبرد، ارزیابی راهبرد، تدوین سناریو و... طراحی چارچوب فرایندی شناسایی عدم قطعیت ها و پیشران ها ضروری است. مدیران و تصمیم گیران در چنین محیط هایی نیازمند روش هایی هستند که امکان شناسایی عوامل تاثیر گذار در آینده را در حداقل زمان ممکن و براساس نتایج پژوهش های موجود فرآهم آورد. روش های رایج در حوزه شناسایی عدم قطعیت ها و پیشران ها نیاز مطروحه را برآورده نمی نماید لذا این مقاله به دنبال ارائه چارچوبی فرآیندی جهت شناسایی عدم قطعیت ها و پیشران ها در حداقل زمان ممکن و با استفاده حداکثری از نتایج مطالعات پیشین می باشد. با هدف ارزیابی مدل پیشنهادی در محیط های عملیاتی نسبت به بکارگیری چارچوب مذکور در حوزه نفت و انرژی اقدام گردید. نتایج حاصله نشانگر کارایی و اثر بخشی مدل پیشنهادی جهت شناسایی عدم قطعیت ها و پیشران های مرتبط می باشد.
    کلیدواژگان: عدم قطعیت، پیشران، سناریو، آینده پژوهی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارائه مدل ساختاری جهت تجاری سازی دانش در دانشگاه های آزاد اسلامی شهر تهران
    فاطمه ماستری فراهانی، کیومرث نیاز آذری، محمد صالحی صفحات 17-27
    این پژوهش با هدف ارائه مدل ساختاری جهت تجاری سازی دانش در دانشگاه های آزاد صورت گرفت. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی-همبستگی بود. این تحقیق به روش آمیخته انجام شده است .در بخش کیفی و با استقاده از نظر خبرگان از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و بر اساس نتایج حاصل از تحلیل محتوا مصاحبه پرسشنامه ای تدوین گردید و منجر به تبیین 109 شاخص برای تجاری سازی دانش شد.با انجام تحلیل عاملی اکتشافی تبیین واریانس عوامل موثر و ماتریس عوامل چرخش یافته ، 5 عامل همکاری بین بخشی ،خلق دانش ، سرمایه فکری ، گرایش استراتژیک ،عوامل برون سازمانی وثر بر تجاری سازی دانش شناسایی گردید . عوامل و شاخص های شناسایی شده به روش معادلات ساختاری و حداقل مربعات جزئی (PLS) مورد تحلیل قرار گرفت و پس از مشخص شدن وزن هر عامل تاثیر ابعاد و مولفه ها بر تجاری سازی دانش مورد بررسی قرار گرفت . یافته ها نشان داد عوامل برون سازمانی، سرمایه فکری، خلق دانش، همکاری بین بخشی، گرایش استراتژیک و قابلیت تجاری سازی دانش با تجاری سازی دانش ارتباط مثبت و معناداری دارند.
    کلیدواژگان: تجاری سازی دانش، گرایش استراتژیک، سرمایه فکری، خلق دانش
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • آینده پژوهی خدمات فرهنگی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی
    احمد برومند، حامد داوری، امیرناصر اخوان صفحات 29-45
    مدیریت پژوهش و برنامه ریزی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی در راستای انجام ماموریت های ذاتی خود در سال 1394 اقدام به تعریف طرح پژوهشی آینده پژوهی خدمات فرهنگی نمود. در این خصوص با تشکیل تیم متخصص آینده پژوهی، روش سناریونویسی به عنوان یک روش آینده نگرانه مطلوب در تسهیل تحقق اهداف و ماموریت های برنامه ریزی معاونت انتخاب شده و با حجم زیادی از مطالعات مبنا، مرور ده ها مقاله و سند اجرایی و مصاحبه، مطالعات کتابخانه ای و میدانی توسط محققان به پایان رسید. پس از احصاء عوامل کلیدی و بررسی پیشران های موضوع، نظریه های خبرگانی برآمده از تعاملات و مشارکت آنان در چهار پنل تخصصی PEST ، باعث اعتباربخشی شده و کم وکاست های احتمالی مرتفع گردید. سپس مبتنی بر شناسایی وضعیت موجود، یافته ها و تحلیل اثر متقابل، دو مولفه ی «وضعیت اقتصادی» و «مدیریت یکپارچه فرهنگی» به عنوان عدم قطعیت های بحرانی و تشکیل دهنده محورهای سناریونویسی به روش GBN در نظر گرفته شد. با در نظر گرفتن دو سطح مدیریت یکپارچه مطلوب (سازمانی و فراسازمانی) مجموعا شش سناریوی استقرایی 5 ساله مشتمل بر سناریوهای مطلوب، محتمل و ممکن توصیف شده و شاخص های راهنما و همچنین نکات توصیه ای در ضمن مواد شرح یافته، به سیاست گذاران و تصمیم گیران ارائه شد.
    کلیدواژگان: خدمات فرهنگی، آینده پژوهی، سناریونویسی، معاونت تبلیغات، آستان قدس رضوی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی عملکرد مالی شرکتها بااستفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها و مدل زمیسکی و مقایسه نتایج این دومدل (مطالعه موردی: شرکتهای دارویی پذیرفته شده در بورس و اورا ق بهادار)
    اکبر رحیمی پور، معصومه تدریس حسنی صفحات 47-58
    ورشکستگی های اخیر شرکت های بزرگ در سطح بین المللی و نوسان های بورس اوراق بهادار در ایران، به وجود ابزارهایی برای ارزیابی توان مالی شرکتها نیاز دارد. مدل های مختلفی برای پیش بینی ورشکستگی و بررسی وضعیت مالی سازمانها مورداستفاده قرار می گیرد. تغییرات محیطی و رقابت روزافزون موسسات، دستیابی به سود موردنظر را برای سازمانها محدود کرده است. بدین لحاظ، تصمیم گیری مالی نسبت به گذشته اهمیت بیشتری یافته و مدیران را وادار ساخته تا بابهره گیری از تکنیک های پیشرفته روش های جدید کنترل را به کارگیرند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارائه مبانی تئوریکی پژوهش و مقایسه نتایج حاصل از به کارگیری مدل های تحلیل پوششی داده ها و مدل زمیسکی جهت ارزیابی عملکرد و بررسی چگونگی وضعیت مالی شرکتها ارائه گردیده است. از این رو داده های جمع آوری شده 10 شرکت دارویی پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار مورد آزمون قرارگرفتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که در ارزیابی و بررسی چگونگی وضعیت مالی شرکتها، با روش تحلیل پوششی داده ها تنها یک شرکت و با روش زمیسکی تنها دو شرکت دارای وضعیت مالی بهتری نسبت به سایر شرکتها بوده اند. هم چنین راهکارهایی جهت ارتقاء و بهبود وضعیت مالی سایر شرکتها با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها نیز ارائه گردیده است.
    کلیدواژگان: ورشکستگی، بحران مالی، زمیسکی، تحلیل پوششی داده
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تحلیل روند بازارهای مالی در شرایط وقوع تحولات محیطی
    فروزنده جعفرزاده پور، امیر ناظمی، علیرضا اسدی صفحات 59-67
    تحلیل روند یکی از بخشهای مهم مطالعات آینده پژوهی است که با روش های مختلفی انجام می شود. در این روش های تحلیل روند که معمولا بصورت کمی انجام می شود با فرض تداوم روند، پیش بینی هایی بدست می آید. چنانچه تحولاتی بیرون از محیط مورد مطالعه رخ دهد که منجر به عدم تداوم روند شود، روند دچار گسست می شود و امکان ارائه پیش بینی بر اساس مدل های آماری وجود نخواهد داشت. به عبارت دیگر وقوع گسست ها که ناشی از تغییرات محیطی هستند، موجب می شوند، روندها تداوم پیدا نکنند و پارامترهای مدل های کمی که برای برونیابی روندها طراحی شده اند، کارآیی خود را از دست دهند. در این مقاله موضوع عدم تداوم روند بازار مالی با توجه به وقوع تحولات محیطی مورد بررسی قرار گرفته است و نحوه شناسایی این گسست ها در روند بازارهای مالی با روش شبه کمی ارائه شده است. برای این کار از روش دلفی برای شناسایی امکان وقوع تحولات محیطی و تاثیر آن بر روی روندها سهام شرکت های صنعت برق در بازار سهام بهره گرفته شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد در روند بازار مالی شرکت های صنعت برق ، در سه مقطع زمانی گسست و عدم تداوم روند رخ داده است.
    کلیدواژگان: تحلیل روند، گسست ساختاری، تکنیک دلفی، بازار مالی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مطالعه تطبیقی الگوهای آینده نگاری بکارگرفته شده در مطالعات مدیریت بحران در جهان
    اردشیر سیاح مفضلی، کتایون جهانگیری، محمد رحیم عیوضی صفحات 69-80
    توجه به آینده و تغییرات روز افزون آن به عنوان یکی از اساسی ترین ضرورت های هر سیستم مدیریت بحران محسوب می شود و شناخت مناسب آینده مزیت ها و توانمندی های مدیریت بحران را ارتقاء خواهد داد. با توجه به رشد فزاینده وقوع سوانح در جهان و افزایش قابل توجه خسارات و تلفات ناشی از سوانح و از سوی دیگر تغییرات روز افزون محیط، رویکردهای سنتی و واکنشی مدیریت بحران تبعات مناسبی را در پی نخواهند داشت. از این رو گرایش های مختلفی به سمت نگاه نظام مند و دقیق به سمت آینده با استفاده از روش ها و ابزارهای علمی و مستدل شکل گرفته است که در آن میان علم آینده پژوهی که بیش از هفتاد سال است در کشورهای مختلف جهان به توسعه رویکردها، نظریه ها و ابزارهای مختلف شناخت آینده پرداخته است، یکی از تمرکز های اصلی خود را به آمادگی در برابر بحران ها و پیشگیری از وقایعی که باعث غافلگیری در آینده خواهد شد، معطوف کرده است.
    از سویی دیگر مجموعه مفاهیم و الگوهای آینده نگاری برای اجرای نظام مند، نیازمند استفاده از قالب ها و الگوهای اجرایی هستند. از دهه 1990 میلادی این الگوها که در جهان با رویکردهای مختلفی به کار گرفته شده است و از حالت تصادفی به حالت نظام مند تغییر شکل داده اند. هدف اصلی این مقاله شناسایی چگونگی طبقه بندی الگوهای موجود آینده نگاری در مدیریت بحران در جهان در یک دهه گذشته است. در این راستا، الگوهای شاخص در حوزه آینده نگاری مدیریت بحران در جهان شناسایی و بصورت تطبیقی با یکدیگر مقایسه شده اند.
    روش شناسی استفاده شده در این مقاله از حیث جمع آوری داده ها کتابخانه ای– اسنادی است و رویکرد حاکم بر این مطالعه کیفی است و از حیث تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع تطبیقی است. این پژوهش از نظر جهت گیری های پژوهش از نوع کاربردی است چرا که به بررسی الگوهای اجرایی آینده نگاری مدیریت بحران در جهان پرداخته و در صدد ارائه طبقه بندی ویژه ای جهت شفاف سازی کاربرد الگوهای آینده نگاری در مدیریت بحران است. در این مقاله تعداد نه الگوی آینده نگاری در مدیریت بحران که چیدمان و رویکرد قابل توجهی داشته اند شناسایی و به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته اند. هر یک از این مدل ها بیانگر نوعی طرز تفکر، نگاه به آینده، برنامه ریزی و پیش تدبیری در خصوص آن است.
    نتایج حاصل از این مطالعه در قالب جداول تطبیقی متناظر با الگوها بررسی و ارائه شده است. این نتایج بیانگر این موضوع است که الگوهای آینده نگاری در مدیریت بحران روند تکاملی را طی کرده اند و با وقفه زمانی نسبت به آینده نگاری فناوری، همان مسیر را طی کرده اند. در این خصوص استفاده از روش های آینده پژوهی به صورت مجزا، استفاده از رویکردهای مختلف و استفاده از آینده نگاری استراتژیک در مدیریت بحران از جمله الگوهای مختلفی است که در جهان استفاده می شود. در این مقاله سعی شده تا زمینه ای فراهم شود تا رویکردها و الگوهای آینده نگاری در مدیریت بحران تبیین شوند و تا چارچوب کاربردی جهت استفاده هر چه بهتر از رویکرد آینده نگاری در مدیریت بحران تهیه شود.
    کلیدواژگان: آینده نگاری، مدیریت بحران، آینده مدیریت بحران، مطالعه تطبیقی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • A Process Framework for Identifying Uncertainties and Driving Forces (Case Study: Oil and Energy)
    Farzin Minoo, Tahmineh Shaverdi, S. Kazem Chavoshi Pages 1-16
    Nowdays, using a process framework for extracting uncertainties and driving forces specially in dynamic and turbulent environment is essental to perform a broad extent of futures studies like strategy design and assessment, scenario planning. In this environment, managers and decision makers require methods for identifying factors that shape the future in the shortest possible time based on the results of previous studies. Traditional methods couldnot meet this requirement. In this paper, a process framework has been designed for extracting uncertainties and driving forces in a reasonable time based on the previous studies. In order to show the practically and usefulness of the proposed framework an empirical study of the oil and energy industry is demonstrated. The results show the effectiveness of the proposed model for extracting uncertainties and driving forces.
    Keywords: uncertainties- driving forces- scenario-futures study
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Presentation of Structural models for the commercialization of knowledge in Islamic Azad University
    F. Masters Farahani, Kiumars Niaz Azari, Mohammad Salehi Pages 17-27
    This paper presents a structural model for the commercialization of knowledge took place in private universities. The study of the purpose and the method of collecting data was crosscorrelation. This study done has been mixed. The quality and the use of expert opinion through semi-structured interviews and the results of the analysis of interviews and a questionnaire was developed to account for commercialization index was 109. Exploratory factor analysis of variance factors and matrix rotated, 5 of intersectoral collaboration, knowledge creation, intellectual capital, strategic orientation, knowledge of factors affecting business were identified. Factors and factors identified in the Structural Equation Modeling and partial least squares (PLS) was analyzed And after determining the impact of each factor on the business aspects and components of knowledge was evaluated. Results showed that external factors, intellectual capital, knowledge creation, intersectoral collaboration, strategic orientation and the ability to have a positive and significant relationship TjarySazy knowledge with the commercialization of knowledge.
    Keywords: business knowledge, strategic orientation, Intellectual Capital, knowledge creation
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Future Studies of Cultural Services in Islamic Advertising and Communication Department of Astan Quds Razavi
    Ahmad Borumand, Hamed Davari, Amirnaser Akhavan Pages 29-45
    In 1394, Research and Planning Management of Islamic Advertising and Communication Department of Astan Quds Razavi in order to their inherent missions had defined a research project about the future of its own cultural services. In this regard, futures studies expert team was formed and they selected scenario development method (GBN) as a favorable futuristic planning. So library and field studies concluded by huge volumes of baseline studies, review of dozens of articles and administrative documents in addition to interviews. After recognizing key elements and driving forces, experts accredited these factors by their interactions in four specialized PEST panels, and potential defects were resolved. Then researchers identified two elements of "economic situation" and "cultural integrated management" as critical uncertainties and constructive scenario development axes based on the findings and Cross Impact Analysis. We have been considered level of integrated management (organizational and more broadly) and caused to describe total six inductive scenarios including preferable, probable and possible ones. Meanwhile guidance indicators and advices were described in order to make fields to shape better decisions and policies besed on Astan Quds Razavi vision.
    Keywords: Cultural Servicing, Futures Studies, Scenario Development, Islamic Advertising, Communication Department, Astan Quds Razavi
    Abstract View Paper Original: Persian
  • A study on the financial performance of companies using data envelopment analysis model and Zemijsky's model, and a comparison of their results . (the case of accepted pharmaceutical companies in stock market)
    Akbar Rahimipoor, Masomeh Tadress Hasani Pages 47-58
    Recent bankruptcy of big companies all over the world and fluctuations in Iran's stock market require that some methods be developed for the evaluation of companie's financial potential. Different models are used for the prediction of bankruptcy and the evaluation of organizational financial situation. Environmental changes and increasing competition among agencies led to companie's and organization's limited access to expected profit. Thus, financial decision making is, nowadays, more and more important, forcing managers to apply modern control methods through sophisticated techniques. The present study aims to evaluate the performance of companie's situation. For this purpose, we use the two models of data envelopment analysis and Zemijsky and compare results derived from them. The research data were gathered from 10 accepted in stock market. Results from data envelopment analysis model indicated that only one company was in a proper financial situation while results from Zemijsky's model showed that there were two companies in good financial condition. We also managed to develop strategies for the improvement of financial situation in other companies using data envelopment analysis model.
    Keywords: prediction of bankruptcy, evaluation of financial situation, data envelopment analysis model, Zemijsky model
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Financial Trend Analysis under environmental changes
    Foroozandeh Jafarzadehpoor, Amir Nazemi, Alireza Asadi Pages 59-67
    Trend analysis is an important part of futures studies that has been done by various methods. These methods of analysis is usually performed under continuity condition. If the changes occur outside the field of study that led to the discontinuation of the process, there will not be possible to predict based on statistical models. In other words, the gap caused by environmental changes are a cause of discontinuity therefor parameters of quantitative models that are designed to extrapolate trends, lose their effectiveness. In this paper, the issue of the discontinuity of financial market trend with regard to the environmental changes is studied and the semi-quantitative method to identify the breaks in the financial trends is provided. To do this, the Delphi method to identify the possibility of environmental changes and their impact on the trends is used. The results show that the three breaks has occurred in the trend of stocks of the power industry companies in Tehran exchange market.
    Keywords: Trend Analysis, Structural break, Delphi, Financial market
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Comparative study of foresight patterns globally applied in disaster management studies
    Ardeshir Sayah Mofazali, Katayoun Jahangiri, Mohammad Rahim Eivazi Pages 69-80
    Identifying the future is one of the main concerns of disaster managers to properly prepare for future circumstances and prevention of events that caused surprises. In this regards, foresight methodologies is provided a systematic set of concepts and patterns to ensures the accuracy of outcomes of futures studies. Despite various efforts in developing foresight patterns in disaster management, the patterns have diversity in forms and contents. The main objective of this paper is to identify how these patterns classified globally in the past decade. In this regard, the famous patterns of disaster management foresight gathered and they are compared with each other. The methodology used in this paper in terms of data collection and literature review is qualitative. This research has an applied research orientation and seeks to provide a specific classification to clarify the application of foresight patterns in disaster management. In this article nine foresight pattern in disaster management were identified and studied comparatively. The results of this study in shown in comparative tables. These results signify that there will be a great evolution in foresight patterns in disaster management by a delays according to the Technology Foresight previous path, it is going the same path now. In this regard, using futures studies tools discretely, using variety of approaches and applying strategic foresight in disaster management just denote that there are no axis methods in this field identified yet.
    Keywords: Foresight- disaster management- comparative study
    Abstract View Paper Original: Persian